به نقل از «ایران اکونومیست»

سقوط ارزش کالاهای صادراتی ایران در بازار جهانی

تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۱۵۱۸۶

یکی از علت های اصلی افزایش ارزش واردات ایران، سقوط ارزش محصولات صادراتی ایران در بازار جهانی است.

ارزش واردات ایران در ۷ ماهه امسال، تقریباً ماهی ۱.۱ میلیارد دلار بیشتر از میران صادرات غیرنفتی بوده است. بخشی از این مسئله ناشی از رشد ۴.۱ میلیارد دلاری ارزش واردات در این بازه زمانی بوده؛ اما بخشی نیز ناشی از افت شدید ارزش کالاهای صادراتی ایران در بازارهای جهانی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تراز ارزی ایران در دادوستد بین‌المللی با احتساب کل صادرات نفتی و غیرنفتی مثبت است و درنتیجه این مبادلات، ضمن اینکه نیازهای وارداتی کشور تأمین می‌شود، بخشی از ارز حاصل از صادرات نفت و کالا نیز به داخل کشور برمی‌گردد؛ اما در ادبیات تجارت خارجی ایران، به‌واسطه تفکیک درآمدهای ارزی دولت از تجارت، سنجش صادرات و واردات غیرنفتی ملاک سنجش تراز تجاری کشور محسوب می‌شود.

سابقه تراز تجاری

به‌واسطه اضافه شده مشتقات نفتی و میعانات گازی به فهرست صادرات غیرنفتی، تراز تجاری کشور در دوره‌های مختلف در نقطه سربه‌سری یا حتی محدوده مثبت قرار گرفته است؛ اما در سال جاری، تراز تجاری کشور با احتساب صادرات ۹.۳ میلیارد دلاری فراورده‌های نفتی، گاز طبیعی و میعانات گازی نیز با روند نزولی شدیدی روبرو شده و فقط در ۷ ماه معادل ۷.۷ میلیارد دلار منفی شده است.

بر اساس آمارهای گمرک ایران، طی هفته امسال، حدود ۷۹.۵ میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش حدود ۲۸.۳ میلیارد دلار از کشور صادر شده و در مقابل حدود ۲۱ میلیون تن کالا به ارزش ۳۶ میلیارد دلار، وارد کشور شده است؛ با این حساب، تراز تجاری کشور در این بازه زمانی منفی ۷.۷ میلیارد بوده که نسبت به ۷ ماهه سال قبل، ۴۴. میلیارد دلار منفی‌تر شده است.

نقش واردات در تراز تجاری منفی

بررسی مناسبات تجارت خارجی کشور در این بازه زمانی ۷ ماهه حاکی از این است که یکی از دلایل منفی‌تر شدن تراز تجاری، افزایش ۴.۱ میلیارد دلاری واردات کالا بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۳ درصد رشد داشته است.

البته این رشد ارزش واردات در حالی بوده که طبق گزارش گمرک ایران، مجموع واردات ۲۰ قلم کالای اساسی در هفت‌ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل نه‌تنها رشد نداشته بلکه حدود ۵ درصد هم کمتر شده است؛ ازاین‌رو انتظار می‌رود رشد ارزش واردات از محل افزایش واردات سایر کالاها باشد که تحلیل دقیق آن نیازمند دسترسی به جزئیات آمار تجاری گمرک است.

البته به‌واسطه اینکه بخش بزرگی از واردات ایران را کالاهای واسطه‌ای و موردنیاز برای تولید داخل تشکیل می‌دهد، صرفاً رشد ارزش واردات کالا نمی‌تواند مانع بهبود تراز تجاری کشور باشد؛ چراکه با فاصله زمانی کوتاهی، تولیدات حاصل از همین واردات واسطه‌ای به‌صورت کالای با ارزش‌افزوده بالاتر در صف صادرات قرار خواهد گرفت. بر همین اساس یکی از دلایل مهم منفی‌تر شدن تراز تجاری کشور، کاهش ارزش صادرات غیرنفتی به‌ویژه با صرف‌نظر از مشتقات نفتی و گازی بوده است.

صادرات و تأمین ارز واردات

بر اساس آمارهای رسمی، در هفت‌ماهه امسال، حدود ۷۹ درصد از نیاز ارزی کشور در حوزه کالا، توسط عایدات ارزی حاصل از صادرات کالای غیرنفتی پوشش داده شده درحالی‌که این رقم در ۷ ماهه پارسال حدود ۹۰ درصد بوده است. به عبارتی در سال جاری، صادرات غیرنفتی قادر به پاسخگویی ارز برای ۳۰ درصد واردات کشور نبوده و ناگزیر این میزان از محل منابع بانک مرکزی یا بازار تأمین شده است.

البته تحولات بازارهای جهانی و کاهش قیمت جهانی اقلام عمده صادراتی ایران نیز در کاهش ارزش صادرات و منفی‌تر شدن تراز تجاری نقش داشته است؛ به‌گونه‌ای که طبق آمارهای رسمی، در هفت‌ماهه امسال، در حالی ارزش صادرات غیرنفتی ایران حدود یک درصد افت کرده و وزن این صادرات با جهش ۲۹.۳ درصد روبرو بوده است.

ازآنجایی‌که خام فروشی و صادرات کالاهای با ارزش‌افزوده پایین، همچنان سهم بزرگی از صادرات کالایی ایران را به خود اختصاص می‌دهد، قدرت رقابت صادرات ایران در بازارهای جهانی رو به افول بوده است؛ درحالی‌که در حوزه واردات، حدود ۵.۵ درصد کل ارزش واردات ایران به گوشی تلفن همراه اختصاص داشته که یک کالای دارای ارزش‌افزوده بسیار بالا محسوب می‌شود.

صادرات و واردات کیلویی چند؟

بر اساس اطلاعات گمرک ایران، قیمت صادراتی کالاهای غیرنفتی ایران در ۷ ماهه امسال ۳۵۷ دلار برای هر تن بوده در حال که این رقم در سال گذشته به ۴۶۶ دلار برای هر تن رسیده بود. نکته قابل‌تأمل اینکه بدون احتساب میعانات و مشتقات نفتی، ارزش هر تن کالای صادراتی ایران به ۳۳۳ دلار برای هر تن یعنی ۳۳ سنت برای هر کیلو می‌رسد که به قیمت بازار آزاد قیمت ریالی آن به ۱۷ هزار تومان نیز نمی‌رسد.

این در حالی است که ارزش هر تن کالای وارداتی ایران در ۷ ماهه امسال به بیش از ۱۷۱۴ دلار رسیده است؛ یعنی هر کیلوگرم بیش از ۱.۷ دلار که ارز ریالی آن به قیمت بازار آزاد از ۸۵ هزار تومان نیز عبور می‌کند. این رقم با توجه به سهم بالای کالاهای اساسی از واردات کشور که قیمت پایینی دارند، رقم بسیار بالایی است و از سهم قابل‌توجه کالاهای با ارزش‌افزوده بالا در ترکیب وارداتی کشور حکایت دارد.

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: تراز تجاری کشور صادرات غیرنفتی ایران در بازار صادراتی ایران میلیارد دلار واردات ایران ارزش افزوده ارزش واردات ماهه امسال ۷ ماهه تن کالا منفی تر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۱۵۱۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مرغ؛ از «تولید و تامین بازار داخل» تا «ارزآوری و صادرات»

به گزارش خبرنگار مهر، هر گاه حجم و میزان کالایی در بازار بیش از نیاز باشد و کاهش قیمت‌ها موجب زیان تولیدکننده شود دولت ورود کرده و کالاهای مازاد را از سطح بازار جمع‌آوری می‌کند.

ایران در تولید گوشت مرغ و تخم مرغ به خودکفایی رسیده و در این زمینه می‌تواند درآمدزایی ارزی داشته باشد. ظرفیت کشور در تولید گوشت مرغ سالانه ۳ میلیون تن بوده که این آمار ضمن تأمین داخل می‌تواند بازار صادراتی را برای اقتصاد کشور به ارمغان آورد. مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران با اشاره به تاکید وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر ورود محصولات کشاورزی بر بازارهای جهانی گفته، وزیر جهاد کشاورزی در تعامل با بخش خصوصی حمایت از تولید داخل را برای ورود به بازارهای بین‌المللی مرغ مورد تاکید قرار داده است. بازار دائمی صادرات با پویا ساختن تولید داخل، عاملی قطعی در توسعه زنجیره تولید و تأمین مرغ برای کشورهای همسایه خواهد بود.

علی ابراهیمی وظیفه شرکت پشتیبانی امور دام کشور در خرید مرغ داخل را مقطعی و برای تکمیل ذخایر راهبردی عنوان کرد و نقش اصلی تنظیم و تثبیت بازار را گشایش پنجره صادراتی و حضور در بازار بین‌المللی دانست. به گفته وی، تولید محصول با کیفیت، ایفای به موقع تعهدات و پایداری حضور از عوامل حفظ بازار صادراتی است. در دنیا صادرات مورد حمایت دولت‌ها بوده و به شکل‌گیری اولیه آن یارانه تعلق می‌گیرد. این اتحادیه هم در سایه حمایت در یک بازه زمانی ۳ تا ۴ ماه می‌تواند حضور خود را در بازار کشورهای همسایه تثبیت کند.

تلاش برای بازار سازی

قیمت هر کیلو گرم مرغ سال گذشته ۷۳ هزار تومان تعیین شد که این عدد بین ۷۸ تا ۹۵ هزار تومان در نوسان بود. در مقطعی با کاهش حجم جوجه‌ریزی قیمت گوشت مرغ به حدود ۱۰۰ هزار تومان رسید که با ورود وزارت جهاد کشاورزی و رساندن جوجه‌ریزی به بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه آرامش به بازار گوشت مرغ بازگشت.

در حال حاضر هنوز قیمت جدید تعیین نشده و هر کیلو گرم گوشت مرغ به مبلغ ۷۸ هزار تومان به فروش می‌رسد.

در ادامه شرکت پشتیبانی امور دام کشور با اعطای نهاده مدت دار و عرضه بیش از یک میلیون تن نهاده با ارز ترجیحی و بهره‌گیری از مکانیزم استمهال در حال خدمات رسانی به زنجیره مرغداری کشور است.

به گفته مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام، صنعت مرغداری ایران وارد یک کلاس جهانی جدید شده و ما نیازمند یک گفت‌وگوی ملی با مرغداران هستیم. زمان آن رسیده که با بهره‌وری و کارایی بالاتر، تولید انجام شود.

‌حسین شیرزاد نسبت به جمع‌آوری گوشت مرغ مازاد از سطح بازار عنوان کرده، در حال حاضر شرکت‌ها و مدیران استانی بدون محدودیت به خرید بیش بود مرغ در استان‌ها مشغول هستند و شرکت پشتیبانی امور دام با تمام ظرفیت متعهد به خرید مرغ است؛ به طوری که در یک ماه گذشته رکورد خرید روزانه ۱۰۰۰ تن رقم خورده است. در ماه مبارک رمضان حدود ۱۷ هزار تن مازاد مرغ از استان‌ها خریداری شد.

گفتنی است؛ امسال واردات گوشت مرغ از دو ماه قبل در فراخوان و مناقصه‌های بین‌المللی متوقف شده و تکمیل و کهنه و نو شدن ذخایر استراتژیک مرغ کشور با تولید داخل صورت می‌گیرد.

حسین شیرزاد تاکید دارد، صنعت مرغداری نیاز به منابع مالی جدید، سرمایه در گردش مکفی و بیمه قیمت محصولات دارد. قطعاً باید کریدورهای صادراتی فعال شود و صادرات موفق وابسته به زیرساخت‌های مناسب صادراتی و ظرفیت‌های کشتارگاهی استاندارد است که در حال حاضر در آن ضعف داریم.

در این زمینه ضروری است تعداد کشتارگاه‌ها متناسب سازی شده و مدیریت صادرات مرغ به لحاظ کیفی تقویت شود. ‌

کد خبر 6089725 فاطمه امیر احمدی